Postępowanie w sprawie nieletnich to, z racji na swoją oczywistą specyfikę, swego rodzaju hybryda procesowa, łącząca cechy charakterystyczne zarówno dla postępowania karnego, jak i postępowania cywilnego, a także zawierająca instytucje nieznane innym procedurom.

Pełna realizacja podstawowych celów postępowania w sprawie nieletnich - dążenia do przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości i stwarzania warunków powrotu do normalnego życia nieletnim, którzy popadli w konflikt z prawem, jest z punktu widzenia ustawodawcy rzeczą bardzo trudną. Między innymi z tego powodu obecnie obowiązująca naczelna ustawa regulująca kwestię postępowania w sprawie nieletnich, uchwalona w 1982 r., podlegała wielokrotnym nowelizacjom.

Ostatnia znacząca zmiana ustawowa weszła w życie 1 stycznia 2014 r. Z racji na wielość zmian prawnych w tym zakresie, a także niezwykle liczne odesłania ustawowe (do Kodeksu postępowania karnego oraz Kodeksu postępowania cywilnego), odnalezienie się w gąszczu uregulowań prawnych w tym zakresie może sprawiać trudności nie tylko laikom.